NEWSLETTER
Nr 17, kwiecień 2022 roku
Malinowscy i Wspólnicy. Radcowie Prawni. Spółka partnerska
Zmiany w prawie karnym skarbowym.
Odpowiedzialny posiłkowo będzie zobowiązany do uiszczenia podatku.
Ograniczenie możliwości orzekania ograniczenia wolności zamiast pozbawienia wolności.
Wyższe kary za przestępstwa skarbowe.
Zmiany w zakresie przepadku przedmiotów.
Wydłużenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej.
Zmiany w przedawnieniu karalności.
Obniżenie minimalnej wysokości grzywny.
Ściganie przestępstw karnoskarbowych popełnionych za granicą.
Skrócenie maksymalnego okresu zatrudnienia pracowników na próbę.
Pracodawca nie będzie mógł zakazać pracownikowi zatrudnienia w innym podmiocie.
Nowe zasady wypowiadania umów o pracę na czas określony.
Więcej treści w umowie o pracę.
Nowe obowiązki informacyjne pracodawcy – uwaga na sankcje.
Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej.
Urlopy opiekuńcze – nie tylko na dzieci.
Elastyczna organizacja pracy dla rodziców dzieci do lat 8.
W Rządzie trwają przygotowania do złożenia w Sejmie projektu ustawy nowelizującej Kodeks karny skarbowy i niektóre inne ustawy. Nowelizacja szykuje szereg zmian w przepisach karnoskarbowych. Opiszemy krótko najważniejsze z nich.
Kodeks karny skarbowy przewiduje tak zwaną odpowiedzialność posiłkową za karę grzywny, wymierzoną sprawcy przestępstwa skarbowego. Odpowiedzialności tej podlega osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna, jeśli sprawcą przestępstwa jest osoba prowadząca sprawy tego podmiotu jako pełnomocnik, zarządca, pracownik bądź w innym charakterze, a zastępowany podmiot odniósł albo mógł odnieść z popełnionego przestępstwa jakąkolwiek korzyść majątkową. Ta zasada obowiązuje od początków kodeksu. Nowym pomysłem Rządu jest umożliwienie sądowi zobowiązania podmiotu pociągniętego do odpowiedzialności posiłkowej do uiszczenia należności publicznoprawnej uszczuplonej przestępstwem.
Obecnie, jeśli przestępstwo skarbowe zagrożone jest karą pozbawienia wolności, sąd może pod pewnymi warunkami zamiast niej orzec karę ograniczenia wolności. Nowelizacja zakłada wyłączenie możliwości orzekania kary ograniczenia wolności w przypadku przestępstwa wystawienia lub posługiwania się nierzetelną fakturą lub rachunkiem, jeśli kwota podatku wynikająca z takiego dokumentu jest wielkiej wartości, tzn. przekracza tysiąckrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia. Wobec sprawcy takich przestępstw sąd nie będzie mógł warunkowo umorzyć postępowania.
W przypadku popełnienia przestępstw skarbowych w określonych warunkach, na przykład w przypadku recydywy, sąd zobowiązany jest zastosować nadzwyczajne obostrzenie kary, czyli orzec karę wyższą, niż wynikającą z ogólnych zasad karania za dane przestępstwo skarbowe. I tak, kara nadzwyczajnie obostrzona w przypadku orzekania pozbawienia wolności obecnie nie może przekroczyć 10 lat pozbawienia wolności. Nowelizacja zakłada podwyższenie maksymalnego wymiaru kary nadzwyczajnie obostrzonej do 15 lat pozbawienia wolności.
Obecnie można orzekać przepadek przedmiotów pochodzących z przestępstwa skarbowego, narzędzi do jego popełnienia czy przedmiotów zabronionych (bądź równowartości tych przedmiotów) w przypadku popełnienia pewnych przestępstw. Nowelizacja wprowadzi możliwość orzekania przepadku towarów, co do których można było przypuszczać, że stanowią przedmiot przemytu.
Jeśli sąd orzeka przepadek urządzeń do gier hazardowych, w pewnych sytuacjach można wykonać takie orzeczenie przez ich sprzedaż podmiotom uprawnionym do urządzania gier hazardowych. Nowelizacja zakłada wprowadzenie obowiązkowego zniszczenia takich urządzeń lub automatów.
Sąd obowiązkowo orzeka przepadek korzyści majątkowej uzyskanej przez sprawcę z popełnienia przestępstwa. W poważniejszych przypadkach (korzyści o dużej wartości lub gdy przestępstwo zagrożone jest karą przekraczającą 3 lata pozbawienia wolności), za korzyść majątkową uznaje się mienie, które sprawca objął we władanie w okresie 5 lat przed popełnieniem przestępstwa skarbowego do chwili wydania wyroku. W przypadku tych poważniejszych przestępstw ww. domniemanie będzie stosowane także w sytuacji, gdy to osoba trzecia osiągnie korzyść majątkową.
Kodeks karny skarbowy przewiduje środek karny, polegający na możliwości orzeczenia zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej przez okres od 1 roku do 5 lat w przypadku popełnienia niektórych przestępstw. Nowelizacja przewiduje wydłużenie maksymalnego czasu trwania takiego zakazu do 10 lat.
Co do zasady karalność przestępstw skarbowych ustaje z upływem określonego czasu. Instytucja ta zwana jest przedawnieniem karalności i wyraża się w tym, że po upływie określonego w kodeksie okresu nie można skazać sprawcy za przestępstwo skarbowe. Termin przedawnienia wyrażany jest w latach:
– i rozpoczyna bieg z końcem roku, w którym upłynął termin płatności należności publicznoprawnej (w przypadku przestępstw polegających na uszczupleniu należności publicznoprawnej).
Istnieje także zasada, zgodnie z którą jeśli przestępstwo polegało na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej, to jego karalność przedawnia się z chwilą przedawnienia takiej należności publicznoprawnej. Co do zasady należności publicznoprawne przedawniają się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności. Aby zobrazować, jak istotna jest ta regulacja, wyobraźmy sobie, że termin zapłaty należności upływa 30 września 2021 roku. Sprawca popełnia ciężkie przestępstwo skarbowe związane z uszczupleniem tej należności 30 września 2021 roku. Termin przedawnienia należności publicznoprawnej wynosi 5 lat, liczonych od 31 grudnia 2021 roku, a zatem upłynie 31 grudnia 2026 roku. Z kolei termin przedawnienia karalności przestępstwa upływałby 30 września 2031 roku. Z uwagi na wskazaną regulację, karalność przestępstwa ustanie z chwilą przedawnienia należności publicznoprawnej, a zatem nie będzie można ścigać sprawcy od 1 stycznia 2027 roku.
Nowelizacja zakłada usunięcie powyższej zasady. Przedawnienie należności publicznoprawnej już nie będzie pociągało za sobą przedawnienia karalności.
Jeszcze istotniejsza zmiana w zakresie przedawniania przestępstw skarbowych związana jest z sytuacją, w której w okresie biegu terminu przedawnienia wszczęto postępowanie karne. Obecnie, jeśli w ww. okresie wszczęto postępowanie przeciwko sprawcy, karalność ustaje z upływem 5 lub 10 lat od zakończenia tego okresu (czyli – w uproszczeniu – termin przedawnienia wynosi odpowiednio 10 lub 20 lat). Nowelizacja zakłada modyfikację tej zasady – jeśli w okresie biegu terminu przedawnienia wszczęte zostanie postępowanie in rem (czyli w przedmiocie popełnienia przestępstwa, a nie wobec konkretnego sprawcy), karalność przestępstwa skarbowego ustanie z upływem 10 lat od zakończenia tego okresu. Różnica jest bardzo duża – obecnie termin przedawnienia karalności wydłuża jedynie wszczęcie postępowania przeciwko konkretnej osobie, a po wejściu w życie zmian, każde wszczęcie postępowania w sprawie przestępstwa będzie przedłużało bieg terminu przedawnienia wobec dowolnej osoby, której następnie postawione zostaną zarzuty. Podobne zmiany dotyczą także przedawniania wykroczeń.
Termin przedawnienia karalności wykroczeń skarbowych wydłużony zostanie z 1 roku do 2 lat.
Obniżona zostanie minimalna wysokość grzywny. Obecnie wynosi ona 1/10 minimalnego wynagrodzenia, a po wejściu w życie zmian wyniesie 1/20 minimalnego wynagrodzenia.
W ustawie znajduje się definicja tzw. przestępstwa skarbowego skierowanego przeciwko istotnym interesom finansowym państwa polskiego. Aby przestępstwo skarbowe miało taki przymiot, musi zagrażać Skarbowi Państwa powstaniem uszczerbku finansowego w wysokości co najmniej dziesięciokrotności wielkiej wartości. Wielka wartość to wartość przekraczająca 1.000 razy wysokość minimalnego wynagrodzenia (a zatem obecnie za wielką wartość uznaje się 3.010.000 zł). Wobec tego przestępstwo skierowane przeciwko istotnym interesom państwa polskiego to przestępstwo zagrażające uszczerbkiem w wysokości co najmniej 30.100.000 zł. Nowelizacja zakłada obniżenie tej wartości do pięciokrotności wielkiej wartości, czyli 15.050.000 zł.
Popełnienie przestępstwa skarbowego przeciwko istotnym interesom finansowym państwa polskiego uzasadnia zastosowanie krajowych przepisów karnoskarbowych względem obywatela polskiego lub cudzoziemca w razie popełnienia takiego przestępstwa za granicą.
Nowelizacja przewiduje utworzenie nowych typów czynów zabronionych:
Przestępstwo skarbowe | Kara |
Nieprzechowywanie ksiąg i dokumentów związanych z ich prowadzeniem do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego | Grzywna do 240 stawek dziennych |
Brak zawiadomienia w terminie właściwego organu o miejscu przechowywania księgi i dokumentów związanych z jej przedawnieniem w razie likwidacji lub rozwiązania podmiotu | Grzywna do 240 stawek dziennych |
Udostępnianie nieruchomości lub środków do prowadzenia lub urządzania gry hazardowej bez koncesji lub zezwolenia | Grzywna do 360 stawek dziennych |
Utrudnianie czynności służbowej (np. eksperymentu) osobie uprawnionej do kontroli celno-skarbowej w zakresie urządzania i prowadzenia gier hazardowych | Grzywna do 720 stawek dziennych |
W Rządowym Centrum Legislacji trwają prace nad nowelizacją kodeksu pracy, która ma na celu m. in. zwiększenie ochrony pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas określony oraz znaczne poszerzenie zakresu informacji, których udzielać mają pracodawcy pracownikom.
Kodeks pracy zna trzy rodzaje umów o pracę – umowę na okres próbny, na czas określony i na czas nieokreślony.
Umowę o pracę na okres próbny zawiera się na czas nieprzekraczający 3 miesięcy. Jeśli nowelizacja kodeksu pracy wejdzie w życie, maksymalna długość umowy na okres próbny uzależniona będzie od długości planowanego zatrudnienia pracownika:
Dodatkowo strony będą mogły w takiej umowie postanowić, że ulegnie ona przedłużeniu o czas urlopu i o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy.
Wprowadzona zostanie zasada, że pracodawca nie może zakazać pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą.
Obecnie w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy na czas nieokreślony lub rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia powinna znaleźć się informacja o przyczynie rozwiązania stosunku pracy. Jeśli nowelizacja wejdzie w życie, pracodawca zobowiązany będzie uzasadniać także wypowiedzenie umowy zawartej na czas określony.
Podobnie pracodawca zobligowany będzie informować o zamiarze wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony zakładową organizację związkową, reprezentującą pracownika.
Dodatkowo w razie ustalenia niezasadnego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia umowy o pracę, sąd będzie mógł orzec o bezskuteczności wypowiedzenia (lub o przywróceniu do pracy) już nie tylko w przypadku umowy o pracę na czas nieokreślony, ale także na czas określony. Dotychczas w przypadku nieprawidłowego wypowiedzenia umowy na czas określony, pracownikowi przysługiwało jedynie roszczenie o odszkodowanie.
Obecnie umowa o pracę powinna określać:
Jeśli nowelizacja wejdzie w życie, umowa o pracę będzie musiała dodatkowo określać:
Przypomnijmy, że pracodawca ma obowiązek informować pracownika na piśmie w terminie 7 dni od dnia dopuszczenia do pracy o:
a jeśli pracodawca nie ma obowiązku ustalania regulaminu pracy, to zakres informacji obejmuje również:
Jeśli nowelizacja wejdzie w życie, pracodawca dodatkowo będzie obowiązany informować pracownika o:
Prawidłowe dochowanie przez pracodawcę obowiązków informacyjnych będzie istotne, ponieważ zaniechanie poinformowania pracownika o ww. kwestiach będzie zagrożone karą grzywny w wysokości od 1.000 zł do 30.000 zł.
Jeśli są Państwo zainteresowani weryfikacją, czy w prowadzonych przez Państwa zakładach pracy spełnione są wszystkie wymogi informacyjne nowego kodeksu pracy, zapraszamy do kontaktu. Możemy także pomóc w przygotowaniu dostosowanych do Państwa formularzy informacyjnych.
Pracownicy otrzymają dodatkowe zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym z powodu działania siły wyższej, w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeśli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowa prawo do ½ wynagrodzenia. Pracodawca zobowiązany będzie udzielić takiego zwolnienia na żądanie pracownika, zgłoszone najpóźniej w dniu skorzystania ze zwolnienia.
Nowelizacja kodeksu pracy wprowadzi nowy rodzaj urlopu – tzw. urlopy opiekuńcze.
Pracownikowi będzie przysługiwał urlop opiekuńczy w wymiarze do 5 dni w roku kalendarzowym. Celem urlopu opiekuńczego będzie zapewnienie osobistej opieki lub wsparcia członkowi rodziny lub osobie zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, jeśli ta osoba wymaga opieki z poważnych względów medycznych.
Członkiem rodziny w rozumieniu tych przepisów jest syn, córka, matka, ojciec lub małżonek.
Urlopu udziela się na wniosek pracownika złożony na trzy dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu.
Wydłużone zostaną okresy urlopu rodzicielskiego – z 32 do 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka oraz z 34 do 43 tygodni w przypadku urodzenia dwójki lub więcej dzieci przy jednym porodzie.
Nowelizacja wprowadzi instytucję „elastycznej organizacji pracy”, czyli możliwość zastosowania preferencyjnego dla pracownika trybu wykonywania pracy. Dopuszczalne formy takiej elastycznej organizacji to:
Ustalenie elastycznej organizacji pracy może nastąpić na umotywowany wniosek pracownika, opiekującego się dzieckiem do 8 roku życia.
NEWSLETTER Nr 33 marzec 2024 roku Malinowscy i Wspólnicy. Radcowie Prawni. Spółka partnerska Spis treści…
NEWSLETTER Nr 32 styczeń 2024 roku Malinowscy i Wspólnicy. Radcowie Prawni. Spółka partnerska Spis treści…
NEWSLETTER Nr 31, październik 2023 roku Malinowscy i Wspólnicy. Radcowie Prawni. Spółka partnerska Spis treści…
NEWSLETTER Nr 30, maj - wrzesień 2023 roku Malinowscy i Wspólnicy. Radcowie Prawni. Spółka partnerska…
NEWSLETTER Nr 29, kwiecień 2023 roku Malinowscy i Wspólnicy. Radcowie Prawni. Spółka partnerska Spis treści…
NEWSLETTER Nr 28, marzec 2023 roku Malinowscy i Wspólnicy. Radcowie Prawni. Spółka partnerska Spis treści…