Zarząd spółki
Grudzień 2020
Powołanie i odwołanie
członków zarządu
Zmiana umowy spółki i
emisja akcji
Upoważnienie zarządu do
emisji akcji
Rozwiązanie i likwidacja
spółki
Podział majątku w toku
likwidacji
Przejęcie majątku przez
jednego akcjonariusza bez likwidacji
Odpowiedzialność
cywilnoprawna
Odpowiedzialność za
działania dokonane przy tworzeniu spółki
Odpowiedzialność za szkodę
wyrządzoną spółce przez członków organów
Odpowiedzialność członków
zarządu za zobowiązania spółki
Zarząd prowadzi sprawy spółki i ją
reprezentuje. Składa się z co najmniej jednego członka. Zasady reprezentacji
spółki przez zarząd wieloosobowy są tożsame jak w przypadku spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością czy spółki akcyjnej.
Czynność między jedynym
akcjonariuszem a spółką, jeśli członkiem zarządu jest jedyny akcjonariusz,
wymaga formy aktu notarialnego. O każdej takiej czynności notariusz
zawiadamia sąd rejestrowy (art. 30067 k.s.h.).
Akcjonariusze powołują, odwołują i
zawieszają w czynnościach z ważnych powodów członków zarządu, chyba, że umowa
spółki stanowi inaczej.
Jeśli w spółce ustanowiono radę
nadzorczą, to ten organ ma uprawnienie do powoływania, odwoływania i
zawieszania w czynnościach z ważnych powodów członków zarządów, chyba, że umowa
spółki stanowi inaczej (art. 30062 k.s.h.).
Rada nadzorcza składa się z co
najmniej trzech członków, powoływanych i odwoływanych uchwałą
akcjonariuszy, chyba, że umowa spółki przewiduje inny sposób (art. 30068
k.s.h.).
Zadania rady nadzorczej:
1. stały nadzór nad działalnością spółki
2. ocena prawidłowości i rzetelności
sprawozdań
3. ocenia wniosków zarządu dot. podziału
zysku lub pokrycia straty
4. składanie walnemu zgromadzeniu
corocznego sprawozdania z wyników ww. ocen.
Umowa spółki może rozszerzyć
uprawnienia rady nadzorczej, a w szczególności przewidywać, że zarząd jest
obowiązany uzyskać zgodę rady nadzorczej przed dokonaniem określonych w umowie
spółki czynności. Rada nadzorcza może określić uchwałą czynności, do których
podjęcia zarząd jest obowiązany uzyskać zgodę rady nadzorczej, chyba że umowa
spółki stanowi inaczej (art. 30069 k.s.h.).
W przypadku zawieszenia członków
zarządu lub wygaśnięcia mandatu z przyczyny innej niż upływ kadencji, rada
nadzorcza może delegować członków rady nadzorczej, na okres nie dłuższy niż
trzy miesiące, do czasowego wykonywania czynności członków zarządu (art. 30070
k.s.h.).
Co ważne, ilekroć w ustawie jest mowa
o zarządzie lub członkach zarządu spółki, w przypadku spółki w której powołano
radę dyrektorów, należy przez to rozumieć odpowiednio radę dyrektorów lub
dyrektorów (art. 4 § 21 k.s.h.).
Rada dyrektorów prowadzi sprawy
spółki, reprezentuje spółkę oraz sprawuje nadzór nad prowadzeniem spraw spółki.
Składa się z jednego bądź większej liczby członków (art. 30073 k.s.h.). Dyrektorów powołują i odwołują oraz zawieszają w
czynnościach, z ważnych powodów, akcjonariusze uchwałą, chyba że umowa spółki
stanowi inaczej.
Zasady reprezentacji spółki przez
wieloosobową radę są analogiczne jak w przypadku reprezentacji spółki przez
zarząd (art. 30078 k.s.h.).
Jeśli rada dyrektorów jest
wieloosobowa, to wymagane jest działanie kolektywne, chyba, że umowa spółki lub
regulamin rady dyrektorów stanowi inaczej.
Uchwały rady dyrektorów, poza innymi
sprawami wymienionymi w ustawie lub umowie spółki, wymaga (art. 30075
k.s.h.):
1. podejmowanie decyzji o strategicznym
znaczeniu dla spółki;
2. ustalanie rocznych i wieloletnich
planów biznesowych;
3. ustalenie struktury organizacyjnej
przedsiębiorstwa spółki i ukształtowanie podstawowych funkcji związanych z prowadzeniem
przedsiębiorstwa.
Rada dyrektorów ma analogiczne do
zarządu uprawnienie do powoływania i odwoływania prokurentów.
Z wyjątkiem uprawnień wskazanych
powyżej, regulamin rady dyrektorów lub uchwała rady dyrektorów mogą delegować
niektóre albo wszystkie czynności prowadzenia przedsiębiorstwa spółki na
jednego dyrektora albo niektórych dyrektorów (dyrektorzy wykonawczy).
Dyrektorzy niebędący dyrektorami wykonawczymi (dyrektorzy niewykonawczy) sprawują stały nadzór nad
prowadzeniem spraw spółki (art. 30076 k.s.h.).
W celu prowadzenia przedsiębiorstwa spółki można ustanowić w spółce komitet
wykonawczy, składający się z dyrektorów wykonawczych.
Dyrektorzy niewykonawczy
mają obowiązek oceny prawidłowości i rzetelności sprawozdań i składanie
walnemu zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny. W
tym zakresie ich obowiązki są zbliżone do uprawnień rady nadzorczej. W celu
sprawowania stałego nadzoru nad prowadzeniem spraw spółki może zostać powołany komitet
rady dyrektorów, w skład którego wchodzą wyłącznie dyrektorzy niewykonawczy. Każdy dyrektor niewykonawczy
może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od dyrektorów i pracowników spółki
sprawozdań i wyjaśnień, dokonywać rewizji stanu majątku spółki oraz żądać od
dyrektorów i pracowników spółki przedstawienia radzie dyrektorów lub jej
komitetowi na ich najbliższych posiedzeniach określonych dokumentów, sprawozdań
lub wyjaśnień (art. 30076 § 5 k.s.h.).
Czynność między jedynym
akcjonariuszem a spółką, jeśli dyrektorem jest jedyny akcjonariusz, wymaga
formy aktu notarialnego. O każdej takiej czynności notariusz zawiadamia
sąd rejestrowy (art. 30079 k.s.h.).
Uchwały akcjonariuszy są podejmowane na
walnym zgromadzeniu albo poza walnym zgromadzeniem na piśmie albo przy wykorzystaniu
środków komunikacji elektronicznej (art. 30080 k.s.h.). Głosowanie na piśmie jest dopuszczalne, jeśli
wszyscy akcjonariusze wyrazili w formie dokumentowej zgodę na taki tryb
głosowania. Głosowanie przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej
będzie dopuszczalne, jeśli przewiduje to umowa spółki lub jeśli wszyscy
akcjonariusze wyrazili na to zgodę w formie dokumentowej.
Podjęcia uchwały wymagają następujące
czynności:
1. rozpatrzenie i zatwierdzenie
sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za
ubiegły rok obrotowy oraz udzielenie absolutorium członkom organów spółki z
wykonania przez nich obowiązków;
2. zbycie i wydzierżawienie
przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich
ograniczonego prawa rzeczowego;
3. nabycie i zbycie nieruchomości,
użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości, chyba że umowa spółki
stanowi inaczej;
4. emisja obligacji zamiennych lub z
prawem pierwszeństwa i emisja warrantów subskrypcyjnych;
5. zawarcie umowy o zarządzanie spółką
zależną.
Walne zgromadzenie jest ważne bez
względu na liczbę reprezentowanych na nim akcji, chyba, że przepisy lub umowa
spółki stanowią inaczej (art. 30094 § 1 k.s.h.).
Zasady dotyczące zwołania i
przeprowadzania zwyczajnego walnego zgromadzenia akcjonariuszy nie odbiegają za
bardzo od zasad zwołania i przeprowadzania zwyczajnego zgromadzenia wspólników
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i zwyczajnego walnego zgromadzenia
akcjonariuszy spółki akcyjnej.
Podobnie, jak w przypadku spółki
akcyjnej, akcjonariusze reprezentujący co najmniej 1/20 ogólnej liczby
głosów lub akcji mogą żądać zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia
i umieszczenia określonych spraw w porządku obrad (art. 30085 k.s.h.). Żądanie zwołania takiego zgromadzenia przedkładane
jest zarządowi w formie dokumentowej. Jeśli w terminie 2 tygodni od
przedstawienia żądania, zarząd nie zwoła walnego zgromadzenia, sąd rejestrowy
może upoważnić do tego akcjonariuszy. Jeśli walne zgromadzenie na żądanie
akcjonariuszy się odbyło, to akcjonariusze uczestnicząc w nim powinni podjąć
uchwałę w przedmiocie pokrycia kosztów zwołania i odbycia zgromadzenia przez
spółkę. Z nałożonego uchwałą akcjonariuszy obowiązku pokrycia kosztów
zgromadzenia może zwolnić akcjonariuszy sąd rejestrowy.
Akcjonariusz lub akcjonariusze
reprezentujący co najmniej 1/20 ogólnej liczby głosów lub ogólnej liczby
akcji mogą żądać umieszczenia określonych spraw w porządku obrad
najbliższego walnego zgromadzenia. Żądanie powinno zostać zgłoszone zarządowi
nie później niż na dziesięć dni przed wyznaczonym terminem walnego zgromadzenia
w formie dokumentowej (art. 30086 k.s.h.).
Walne zgromadzenie zwołuje się pocztą
elektroniczną na adres akcjonariusza wpisany do rejestru akcjonariuszy lub
za pomocą listu poleconego lub przesyłki nadanej pocztą kurierską.
Zawiadomienie o walnym zgromadzeniu wysyła się co najmniej dwa tygodnie przed
wyznaczonym terminem walnego zgromadzenia (art. 30087 k.s.h.).
Walne zgromadzenie odbywa się w
siedzibie spółki, chyba, że umowa wskazuje inne miejsce, lub wszyscy
akcjonariusze wyrazili zgodę w formie dokumentowej na odbycie zgromadzenia poza
siedzibą spółki (art. 30088 k.s.h.). Jeśli
walne zgromadzenie odbywa się poza terytorium Polski, nie może podejmować
uchwał wymagających umieszczenia w protokole notarialnym.
Podobnie jak w przypadku spółek z
ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych, w sprawach nieobjętych
porządkiem obrad nie można podjąć uchwały, chyba że wszystkie akcje są
reprezentowane na walnym zgromadzeniu, a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu
dotyczącego podjęcia uchwały (art. 30089 k.s.h.).
Podobnie w przypadku podjęcia uchwały pomimo braku formalnego zwołania walnego
zgromadzenia (art. 30090 k.s.h.).
Uprawnionym do udziału w walnym
zgromadzeniu jest osoba wpisana do rejestru akcjonariuszy na trzy dni
przed dniem walnego zgromadzenia.
Umowa spółki może przewidywać
możliwość uczestnictwa w walnym zgromadzeniu za pośrednictwem środków
komunikacji elektronicznej, w szczególności poprzez:
1. transmisję obrad walnego zgromadzenia
w czasie rzeczywistym;
2. dwustronną komunikację w czasie
rzeczywistym, w ramach której akcjonariusze mogą wypowiadać się w toku obrad
walnego zgromadzenia, przebywając w miejscu innym niż miejsce obrad;
3. wykonywanie osobiście lub przez
pełnomocnika prawa głosu przed lub w toku walnego zgromadzenia (art. 30092
k.s.h.).
Większością 2/3 głosów walne
zgromadzenie może zarządzać przerwy w obradach (nie dłuższe niż 30 dni
łącznie). Zmiana kolejności bądź usuwanie spraw umieszczonych w porządku obrad
możliwe jest jedynie po jednomyślnej uchwale walnego zgromadzenia (art.
30094 § 2 i § 3 k.s.h.).
Dopuszczalne jest uczestnictwo w
walnym zgromadzeniu i wykonywanie prawa głosu osobiście bądź przez pełnomocnika.
Pełnomocnictwo wymaga formy dokumentowej pod rygorem nieważności.
Pełnomocnikami nie mogą być członek zarządu ani pracownik spółki (art. 30095
k.s.h.).
Akcjonariusz nie może w żaden sposób
głosować przy podejmowaniu uchwał dotyczących jego odpowiedzialności wobec
spółki z jakiegokolwiek tytułu (art. 30096 k.s.h.).
Co do zasady, uchwały zapadają bezwzględną
większością głosów (chyba, że ustawa lub umowa spółki stanowią inaczej).
Większości ¾ głosów
wymagają następujące sprawy:
1. zmiana umowy spółki,
2. zbycie przedsiębiorstwa albo jego
zorganizowanej części,
3. emisja obligacji zamiennych i
obligacji z prawem pierwszeństwa,
rozwiązanie spółki
- chyba, że umowa spółki przewiduje
surowsze warunki (art. 30098 § 2 k.s.h.)
4. zawarcie przez spółkę umowy
przyznającej prawa do objęcia akcji podczas warunkowej emisji (art. 300114
§ 3 k.s.h.)
5. zapobieżenie rozwiązaniu spółki przy
zachowaniu kworum ½ (art. 300120 § 4 k.s.h.)
6. zbycie w toku likwidacji składników
majątku spółki na rzecz byłego członka zarządu, rady nadzorczej lub biegłego
rewidenta przy zachowaniu kworum ½ (art. 300121 § 2 k.s.h.)
7. przejęcie w toku likwidacji majątku
przez jednego akcjonariusza z obowiązkiem spłaty wierzycieli i akcjonariuszy
przy zachowaniu kworum ½ (art. 300122 § 1 k.s.h.).
Większości 4/5 głosów wymaga
podjęcie uchwały, na mocy której:
1. akcjonariusze mogą zostać pozbawieni
prawa poboru nowych akcji w całości lub w części (art. 300106 § 2 k.s.h.)
2. nastąpi warunkowa emisja akcji (art.
300115 § 2 k.s.h.).
Zgody wszystkich
akcjonariuszy, których dotyczy sprawa, wymaga uchwała w przedmiocie zmiany
umowy spółki (art. 30098 § 3 k.s.h.):
1. zwiększająca świadczenia
akcjonariuszy
2. uszczuplająca prawa indywidualne.
Jeśli w spółce istnieją akcje o
różnych uprawnieniach, uchwała dotycząca zmiany spółki naruszająca prawo
akcjonariuszy danego rodzaju akcji powinna być podjęta w drodze oddzielnego
głosowania grupami akcji jednorodzajowych, których prawa są naruszane. Wówczas
w grupie uchwała zapada większością głosów wymaganą do podjęcia tego rodzaju
uchwały na walnym zgromadzeniu (art. 30098 § 4 k.s.h.).
Głosowanie jest jawne. Tajne
głosowanie zarządza się na żądanie co najmniej jednego akcjonariusza oraz
przy podejmowaniu uchwał w sprawach dotyczących członków organów spółki:
1. powołanie
2. odwołanie
3. zawieszenie w czynnościach
4. udzielenie absolutorium
5. pociągnięcie do odpowiedzialności
(art. 30099 k.s.h.).
Uchwały zamieszcza się w protokole.
W przeciwieństwie do spółki akcyjnej, w PSA istnieje wymóg protokołów notarialnych
jedynie dla uchwał dotyczących zmiany umowy spółki (art. 300100
k.s.h.).
Przepisy dotyczące zaskarżania
(uchylenia lub stwierdzenia nieważności) uchwał akcjonariuszy spółki akcyjnej
stosuje się odpowiednio do zaskarżenia uchwał PSA (art. 300101 k.s.h.).
Zmiana umowy spółki wymaga uchwały
walnego zgromadzenia i wpisu do rejestru (art. 300102 k.s.h.). Zarząd obowiązany jest zgłosić zmianę umowy do
KRS, przy czym zgłoszenie nie może nastąpić po upływie sześciu miesięcy od dnia
podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie.
Przepisy dotyczące rejestracji umowy
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (terminu zgłoszenia, braków w
zgłoszeniu, odmowy wpisu) stosuje się odpowiednio do PSA.
Emisja akcji wymaga zmiany umowy
spółki. Zachowanie wymogów przepisów o zmianie umowy nie jest wymagane, jeśli
emisja następuje uchwałą akcjonariuszy podejmowaną na podstawie dotychczasowych
postanowień umowy spółki, przewidujących maksymalną liczbę akcji i termin
emisji (art. 300103 k.s.h.).
Uchwała o emisji akcji powinna
określać (art. 300104 k.s.h.):
1. liczbę, serie i numery akcji
2. uprzywilejowanie związane z akcjami,
jeżeli uchwała przewiduje uprzywilejowanie akcji nowej emisji
3. cenę emisyjną akcji lub upoważnienie
zarządu albo rady nadzorczej do oznaczenia ceny emisyjnej
4. datę, od której nowe akcje mają
uczestniczyć w dywidendzie
5. terminy i sposób wnoszenia wkładów na
pokrycie obejmowanych akcji lub upoważnienie zarządu albo rady nadzorczej do
wskazania tych terminów w umowie objęcia akcji
6. przedmiot wkładów niepieniężnych oraz
osoby, które mają objąć akcje za takie wkłady, łącznie z podaniem liczby akcji,
które mają przypaść każdej z nich, jeżeli akcje mają być objęte za wkłady
niepieniężne
7. jeżeli przedmiotem wkładu
niepieniężnego jest świadczenie pracy lub usług – także rodzaj i czas
świadczenia pracy lub usług.
Akcje nowej emisji są obejmowane na
podstawie umowy objęcia akcji, zawieranej pomiędzy spółką a
subskrybentem w formie dokumentowej pod rygorem nieważności. Spółka
zobowiązuje się wyemitować akcje na rzecz subskrybenta, a subskrybent
zobowiązuje się do wniesienia wkładu (art. 300105 k.s.h.).
Jeśli umowa nie stanowi inaczej,
wszyscy akcjonariusze mają prawo poboru – prawo pierwszeństwa objęcia
nowych akcji proporcjonalnie do liczby swoich dotychczasowych akcji. Oferta
objęcia akcji jest składana w sposób właściwy dla dokonywania zawiadomień o
walnym zgromadzeniu. Termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu oferty nie
może być krótszy niż czternaście dni od dnia złożenia przez spółkę oferty.
Akcjonariusze, przyjmując ofertę mogą złożyć oświadczenie o objęciu określonej
liczby akcji w razie niewykonania prawa poboru przez pozostałych akcjonariuszy.
Zarząd przydziela te akcje proporcjonalnie do zgłoszeń (art. 300106 k.s.h.).
Emisję akcji zgłasza się do rejestru.
Akcje nowej emisji powstają z chwilą wpisu (art. 300107 k.s.h.).
Umowa spółki może upoważnić zarząd do
emisji akcji na okres nie dłuższy niż 5 lat. Upoważnienie może być
wykonywane przez dokonanie jednej lub kilku emisji (art. 300110 k.s.h.).
Dla emisji akcji przez zarząd
przewidziano następujące ograniczenia (art. 300110 § 3-5 k.s.h.):
1. zakres upoważnienia nie może
przekraczać ¼ ogólnej liczby akcji wyemitowanych przez spółkę na dzień
udzielenia upoważnienia
2. zarząd może emitować akcje tylko za
wkłady pieniężne (chyba, że upoważnienie przewiduje emitowanie akcji za aporty)
3. zakaz emisji akcji uprzywilejowanych
4. zakaz przyznawania akcjonariuszom
uprawnień indywidualnych
5. pozbawienie prawa poboru wymaga
uchwały akcjonariuszy (przy czym umowa spółki może upoważnić zarząd pod
pozbawienia prawa poboru zgodnie z art. 300113 k.s.h.).
Uchwała przyznająca zarządowi ww.
upoważnienie powinna być umotywowana.
Uchwała zarządu podjęta w granicach
upoważnienia zawartego w umowie spółki zastępuje uchwałę walnego zgromadzenia o
emisji akcji.
Walne zgromadzenie może podjąć
uchwałę o emisji akcji, z zastrzeżeniem że osoby, którym przysługuje prawo do
objęcia akcji, wykonają je na określonych warunkach (art. 300114 k.s.h.).
Uchwała o warunkowej emisji akcji
może zostać podjęta w celu przyznania praw do objęcia akcji:
1. obligatariuszom obligacji zamiennych
lub obligacji z prawem pierwszeństwa
2. osobom, które uzyskały te prawa na
podstawie umowy zawartej ze spółką
3. posiadaczom warrantów
subskrypcyjnych.
Liczba warunkowo wyemitowanych akcji
nie może przekraczać dwukrotności liczby wszystkich wyemitowanych przez
spółkę akcji z chwili podejmowania uchwały o emisji.
Uchwała o warunkowej emisji akcji powinna
określać w szczególności (art. 300115 k.s.h.):
1. maksymalną liczbę warunkowo
emitowanych akcji
2. cenę emisyjną tych akcji albo parytet
zamiany obligacji zamiennych na akcje
3. cel warunkowej emisji akcji
4. termin wykonania prawa do objęcia
warunkowo emitowanych akcji
5. określenie grona osób uprawnionych do
objęcia warunkowo emitowanych akcji.
W celu warunkowej emisji akcji spółka
może emitować warranty subskrypcyjne – papiery wartościowe, uprawniające
ich posiadacza do objęcia akcji z wyłączeniem prawa poboru (art. 300119
k.s.h.). Termin do wykonania prawa z warrantu nie
może przekraczać 10 lat.
Warunkową emisję akcji zarząd zgłasza
do KRS. Prawa do objęcia akcji mogą być przyznane dopiero po dokonaniu wpisu
(art. 300116 k.s.h.).
Osoby uprawnione do objęcia ak
2020-12-21 22:48:59
Kancelaria Malinowski i Wspólnicy